لکه‌های روغن و چربی از جمله سخت‌ترین لکه‌ها برای پاک کردن از روی فرش هستند، زیرا به سرعت به عمق الیاف نفوذ می‌کنند و ظاهر فرش را کدر و چرک نشان می‌دهند. خوشبختانه، برای رفع این نوع لکه‌ها نیازی به مواد شیمیایی قوی یا شست‌وشوی کامل فرش نیست؛ روش‌های خانگی ساده و موثری وجود دارند که می‌توانند بدون آسیب زدن به بافت فرش، لکه را از بین ببرند.
استفاده از موادی مانند جوش شیرین، سرکه سفید، مایع ظرفشویی ملایم و نشاسته ذرت از جمله راهکارهای پرکاربردی است که با کمی دقت و صبر می‌توانند چربی را جذب کرده و فرش را به حالت اولیه بازگردانند. در ادامه، با بهترین و عملی‌ترین روش‌های خانگی پاک کردن لکه روغن و چربی از فرش آشنا می‌شوید.
چرا لکه‌های روغن به‌سختی از فرش پاک می‌شوند؟
لکه‌های روغن یکی از سرسخت‌ترین انواع لکه‌ها روی فرش به شمار می‌آیند، زیرا ماهیت چربی آن‌ها باعث می‌شود به سرعت درون الیاف فرش نفوذ کنند. برخلاف لکه‌های آب‌محور، لکه‌های روغنی در تماس با آب به‌راحتی از بین نمی‌روند و حتی ممکن است گسترده‌تر شوند.
دلیل اصلی این موضوع، ساختار مولکولی روغن است که با الیاف طبیعی و مصنوعی فرش پیوند ایجاد می‌کند. وقتی چربی به عمق بافت نفوذ کند، تنها با دستمال یا شوینده‌های معمولی از بین نمی‌رود و در بسیاری موارد، نیاز به روش‌های حرفه‌ای یا استفاده از خدمات قالیشویی در محل احساس می‌شود.
در قالیشویی‌های حرفه‌ای، از ترکیب شوینده‌های مخصوص و دستگاه‌های مکش قوی برای بیرون کشیدن چربی از الیاف استفاده می‌شود. با این حال، در خانه هم می‌توان با استفاده از مواد طبیعی مانند جوش شیرین و مایع ظرفشویی، اقدام به پاک کردن لکه روغن و چربی از فرش کرد؛ به شرطی که بلافاصله پس از ایجاد لکه وارد عمل شوید.
اقدامات اولیه بلافاصله پس از ایجاد لکه چربی
- اولین و مهم‌ترین مرحله برای پاک کردن لکه روغن و چربی از فرش، واکنش سریع است. هر چه زمان بیشتری از ایجاد لکه بگذرد، چربی بیشتر به عمق بافت نفوذ می‌کند و کار سخت‌تر می‌شود.
- در لحظه‌ای که متوجه ریختن روغن یا چربی روی فرش می‌شوید، باید به‌آرامی با دستمال خشک یا حوله کاغذی، سطح لکه را بدون مالش زیاد خشک کنید تا چربی سطحی جذب شود.
- سپس روی محل موردنظر، کمی جوش شیرین یا نشاسته ذرت بپاشید تا باقی‌مانده چربی را از عمق الیاف بیرون بکشد.
- در این مرحله، نباید از آب استفاده کنید، زیرا آب باعث پخش شدن چربی در سطح فرش می‌شود. پس از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، پودر را با جاروبرقی جمع کنید و در صورت نیاز، کمی مایع ظرفشویی ملایم در آب ولرم حل کرده و با دستمال تمیز روی لکه بکشید.
- اگر زمان کافی یا مواد لازم برای انجام این کار ندارید، استفاده از خدمات قالیشویی آنلاین بهترین گزینه است. این قالیشویی‌ها به‌صورت اینترنتی سفارش شما را ثبت کرده و نیروهای متخصص را برای پاک‌سازی لکه به منزل می‌فرستند. در این حالت، بدون نیاز به حمل فرش، لکه‌ها با مواد مخصوص و ایمن از بین می‌روند.
روش‌های خانگی موثر برای پاک کردن لکه روغن از فرش
در خانه می‌توانید از چند روش ساده و کم‌هزینه برای پاک کردن لکه روغن و چربی از فرش استفاده کنید. این روش‌ها علاوه بر حفظ سلامت الیاف، باعث درخشندگی بیشتر فرش نیز می‌شوند.
استفاده از جوش شیرین و سرکه سفید
یکی از موثرترین ترکیب‌ها برای جذب چربی، جوش شیرین است. مقدار مناسبی از آن را روی لکه بریزید و حدود ۳۰ دقیقه صبر کرده تا چربی را جذب کند. سپس با جاروبرقی پودر را جمع کنید. در صورت باقی ماندن لکه، کمی سرکه سفید و آب را به نسبت مساوی مخلوط کرده و با دستمال تمیز روی محل لکه بکشید. این ترکیب خاصیت ضدبو و ضدچربی دارد.
مایع ظرفشویی و آب گرم
مایع ظرفشویی به‌دلیل خاصیت تجزیه چربی، گزینه‌ای مناسب برای پاک کردن لکه روغن و چربی از فرش است. چند قطره از آن را در آب گرم حل کنید، سپس با اسفنج یا پارچه نرم روی لکه بکشید. دقت کنید که اسفنج را زیاد خیس نکنید تا آب اضافی وارد بافت فرش نشود.
الکل صنعتی یا اسپری مو
اگر لکه تازه است، می‌توانید مقدار کمی الکل صنعتی یا اسپری مو روی آن بزنید و با پارچه تمیز پاک کنید. این مواد باعث شکستن پیوند چربی با الیاف می‌شوند. البته باید ابتدا در بخش کوچکی از فرش تست شوند تا از تغییر رنگ یا آسیب جلوگیری شود.
پودر ذرت یا آرد ذرت
پودر ذرت نیز مانند جوش شیرین خاصیت جذب چربی دارد. آن را روی لکه بریزید، بگذارید چند ساعت بماند و سپس با جاروبرقی تمیز کنید. برای لکه‌های عمیق‌تر، این کار را دوبار تکرار کنید.
در هنگام شستشوی فرش ماشینی و دستباف باید به نوع الیاف توجه کرد. برای فرش ماشینی می‌توان از مواد شوینده ملایم استفاده کرد، اما در فرش دستباف بهتر است از مواد طبیعی مانند سرکه، صابون زیتون یا شامپوی مخصوص فرش بهره برد تا رنگ و بافت آن آسیب نبیند.
جمع‌بندی
در مجموع، پاک کردن لکه روغن و چربی از فرش اگر به‌موقع و با روش‌های درست انجام شود، کار دشواری نیست. آگاهی از ساختار چربی، واکنش سریع در زمان ایجاد لکه و استفاده از ترکیب‌های طبیعی مانند جوش شیرین و سرکه سفید می‌تواند نتیجه‌ای عالی به همراه داشته باشد. در مواردی که لکه عمیق‌تر است یا فرش ارزش بالایی دارد، کمک گرفتن از قالیشویی آنلاین یا خدمات قالیشویی در محل بهترین گزینه است. مراقبت مداوم و تمیز کردن منظم نیز به شما کمک می‌کند تا فرش همیشه تمیز، خوش‌بو و درخشان باقی بماند.
سوالات متداول
۱. آیا می‌توان برای پاک کردن لکه روغن از فرش از آب داغ استفاده کرد؟
خیر، آب داغ باعث تثبیت چربی در بافت فرش می‌شود و لکه را سخت‌تر می‌کند.
۲. بهترین ماده طبیعی برای پاک کردن لکه روغن و چربی از فرش چیست؟
جوش شیرین و سرکه سفید از مؤثرترین ترکیبات طبیعی برای جذب چربی هستند.
۳. اگر لکه روغن روی فرش دستباف ایجاد شود، چه باید کرد؟
در این حالت بهتر است از مواد طبیعی و ملایم استفاده کنید یا با یک مرکز قالیشویی در محل تماس بگیرید تا لکه بدون آسیب به رنگ و بافت از بین برود.
۴. آیا پاک کردن لکه روغن و چربی از فرش با مایع ظرفشویی مؤثر است؟
بله، مایع ظرفشویی خاصیت حل‌کنندگی چربی دارد و برای لکه‌های تازه بسیار مناسب است.
۵. هر چند وقت یک بار باید فرش را شست؟
بهتر است سالی یک‌بار برای شستن فرش ماشینی و دستباف از خدمات حرفه‌ای استفاده کنید و در طول سال با مراقبت‌های خانگی از ایجاد لکه‌های عمیق جلوگیری کنید.
