پاک کردن لکه رنگ از فرش، مخصوصا وقتی رنگی مثل روغنی، لاتکس یا اکریلیک باشد، همیشه یکی از چالش‌برانگیزترین کارهای خانه‌داری است! این نوع لکه‌ها معمولا خیلی سریع به عمق الیاف نفوذ می‌کنند و اگر به‌موقع و درست تمیز نشوند، ظاهر فرش را برای همیشه خراب می‌کنند. اما نگران نباشید! با چند ترفند طلایی و ساده می‌توانید حتی سخت‌ترین لکه‌های رنگ را بدون آسیب رساندن به بافت فرش از بین ببرید.
روش پاک کردن لکه رنگ روغنی از فرش
اگر تا به حال تجربه ریختن رنگ روغنی روی فرش را داشته‌اید، می‌دانید که چقدر می‌تواند استرس‌زا باشد. رنگ روغنی به‌دلیل پایه چربی و مقاومتش در برابر آب، به‌راحتی از بافت فرش جدا نمی‌شود و اگر سریع اقدام نکنید، به‌مرور در الیاف نفوذ کرده و لکه‌ای دائمی به‌جا می‌گذارد. اما خوشبختانه، با چند روش اصولی و کمک گرفتن از یک قالیشویی معتبر می‌توان این مشکل را به‌خوبی برطرف کرد.
برای پاک کردن لکه رنگ روغنی در مرحله اول باید سریع عمل کنید.
اگر رنگ هنوز خیس است، با استفاده از یک قاشق پلاستیکی یا کاردک کوچک، به‌آرامی رنگ را از سطح فرش بردارید تا پخش نشود. سپس با استفاده از دستمال خشک، اضافه رنگ را جذب کنید.
در مرحله بعد، کمی تینر یا حلال مخصوص رنگ روغنی را روی پنبه یا پارچه سفید بریزید و به‌آرامی روی لکه بکشید. این کار را باید با دقت انجام دهید تا رنگ در بافت فرش نفوذ نکند. در صورتی که لکه قدیمی و خشک‌شده است، می‌توانید ابتدا با یخ روی آن را سرد کنید تا سفت شود و بعد بخش‌های خشک را با کاردک جدا کنید.
در نهایت بهتر است پس از انجام مراحل بالا، قسمت مورد نظر را با آب و مایع ظرف‌شویی رقیق تمیز کنید تا بوی تینر یا اثر چربی باقی نماند.
البته اگر فرش شما ارزشمند یا دستباف است، بهترین گزینه تماس با قالیشویی معتبر است، زیرا این مجموعه‌ها از مواد شوینده مخصوص و تجهیزات حرفه‌ای برای از بین بردن لکه‌های رنگ استفاده می‌کنند، بدون اینکه بافت یا رنگ اصلی فرش آسیب ببیند.
ترفندهای خانگی برای از بین بردن رنگ لاتکس از فرش
رنگ لاتکس که امروزه در بیشتر پروژه‌های نقاشی داخلی استفاده می‌شود، بر پایه آب است و خوشبختانه نسبت به رنگ روغنی، پاک کردن آن آسان‌تر است.
اگر رنگ تازه روی فرش ریخته، تنها چیزی که نیاز دارید کمی حوصله و چند وسیله ساده خانگی است. در ابتدا با دستمال یا حوله خشک، بخش زیادی از رنگ را جذب کنید، اما هرگز دستمال را روی لکه نکشید، چون باعث پخش شدن آن می‌شود.
سپس کمی آب گرم و مایع ظرف‌شویی را مخلوط کرده و با استفاده از اسفنج یا پارچه تمیز، روی لکه بمالید. اگر رنگ خشک‌شده است، می‌توانید با اسپری کردن آب گرم آن را مرطوب کنید تا نرم شود.
برای لکه‌های مقاوم‌تر، استفاده از کمی سرکه سفید یا الکل ایزوپروپیل نیز موثر است. کافی است کمی از محلول را روی لکه بزنید، چند دقیقه صبر کرده و بعد با دستمال سفید تمیز پاک کنید.
نکته مهم در پاک کردن لکه رنگ روغنی و لاتکس این است که از آب بیش از حد استفاده نکنید، چون رطوبت زیاد باعث آسیب به زیره فرش می‌شود. بعد از اتمام کار، اجازه دهید محل کاملا خشک شود.
اگر هنوز بقایای رنگ دیده می‌شود یا فرش شما حساس و گران‌قیمت است، می‌توانید از خدمات شستشوی مبل و فرش در منزل استفاده کنید. معمولا شرکت‌هایی که خدمات شستشوی مبل ارائه می‌دهند، ابزار بخارشوی و شوینده‌های مخصوصی دارند که لکه رنگ را بدون آسیب از بین می‌برند و بافت الیاف را نیز تمیز و تازه می‌کنند.
چطور لکه رنگ اکریلیک را بدون آسیب به فرش تمیز کنیم؟
رنگ اکریلیک از پرکاربردترین انواع رنگ در نقاشی و کارهای هنری است. این رنگ به‌دلیل پایه پلیمری و خاصیت سریع‌خشکی، می‌تواند به‌سرعت به تار و پود فرش بچسبد. اما نگران نباشید؛ پاک کردن لکه رنگ اکریلیک با چند ترفند ساده امکان‌پذیر است، به‌خصوص اگر به‌موقع اقدام کنید.
اگر رنگ هنوز خیس است، ابتدا با دستمال تمیز، تا حد ممکن رنگ را از روی سطح بردارید. سپس محل لکه را با مخلوط آب گرم و مایع ظرف‌شویی بشویید.
استفاده از برس نرم یا مسواک قدیمی می‌تواند به جدا شدن ذرات رنگ کمک کند. اگر رنگ خشک شده باشد، ابتدا اجازه دهید کمی الکل یا استون روی لکه بماند تا رنگ نرم شود، سپس به‌آرامی آن را با کاردک جدا کنید.
نکته مهم این است که همیشه قبل از استفاده از هر ماده شیمیایی، ابتدا آن را روی قسمت کوچکی از فرش امتحان کنید تا مطمئن شوید رنگ فرش تغییر نمی‌کند.
اگر فرش دستباف یا ابریشمی دارید، بهتر است این کار را به متخصصان قالیشویی شمال تهران بسپارید. این مجموعه‌ها تجربه و تجهیزات پیشرفته‌ای برای پاک کردن لکه‌های سخت مثل رنگ اکریلیک دارند و می‌توانند فرش را بدون کوچک‌ترین آسیب، کاملا تمیز و براق تحویل دهند.
برخی قالیشویی‌های شمال تهران حتی خدمات شستشوی در محل ارائه می‌دهند و با دستگاه‌های خشکشویی پیشرفته، رطوبت فرش را در کمترین زمان از بین می‌برند. به این ترتیب نیازی نیست نگران تغییر شکل یا بوی بد فرش پس از شستشو باشید.
نکات مهم قبل و بعد از پاک کردن لکه رنگ از فرش
قبل از اینکه دست به کار شوید و هر نوع ماده‌ای را روی فرش امتحان کنید، بهتر است چند نکته مهم را بدانید تا از آسیب احتمالی جلوگیری شود.
نخستین اصل در پاک کردن لکه رنگ روغنی یا هر نوع رنگ دیگر، سرعت عمل است. هرچه سریع‌تر اقدام کنید، احتمال موفقیت بیشتر می‌شود. اگر رنگ تازه باشد، معمولا با یک دستمال خشک و محلول شوینده ملایم پاک می‌شود؛ اما اگر خشک شود، به‌مراتب سخت‌تر خواهد بود.
دوم اینکه همیشه از وسایل تمیز و بدون رنگ استفاده کنید؛ مثلاً دستمال سفید یا حوله بدون طرح، تا رنگ آن روی فرش منتقل نشود.
سوم، اگر قصد استفاده از حلال‌هایی مثل تینر یا الکل دارید، حتماً در فضای باز و با تهویه مناسب کار کنید تا بوی آن در محیط نماند.
چهارم، پس از اتمام پاکسازی، محل لکه را با دستمال خشک یا سشوار در حالت باد سرد خشک کنید تا از پوسیدگی یا کپک جلوگیری شود.
در نهایت، اگر لکه وسیع است یا خودتان موفق به پاک کردن آن نشده‌اید، پیشنهاد می‌شود از خدمات قالیشویی آنلاین استفاده کنید.
جمع‌بندی
پاک کردن لکه‌های رنگ از فرش، مخصوصا پاک کردن لکه رنگ روغنی، به کمی دقت و انتخاب روش مناسب نیاز دارد. در حالی که رنگ‌های پایه آب مثل لاتکس و اکریلیک را می‌توان با مواد خانگی ساده از بین برد، رنگ روغنی به حلال قوی‌تر و مراقبت بیشتری احتیاج دارد. همیشه به یاد داشته باشید که تست مواد شوینده قبل از استفاده گسترده، ضروری است تا به بافت فرش آسیبی نرسد.
